Bahasa Sunda, salaku basa indung anu beunghar ku tradisi jeung ajén-inajén luhur, mangrupakeun salah sahiji muatan lokal anu penting pisan di sakola-sakola anu aya di Tatar Sunda. Pikeun siswa kelas 6, pamahaman anu leuwih jero kana basa Sunda, boh dina aspék omongan, maca, nulis, nepi ka tatakrama basa, jadi tujuan utama dina pangajaran. Salah sahiji wangun evaluasi anu sering digunakeun pikeun ngukur pangaweruh siswa téh nyaéta kalayan ngagunakeun soal isian. Soal isian henteu ngan saukur nguji kamampuh ngapalkeun, tapi ogé ngadorong siswa pikeun mikir, ngahubungkeun informasi, jeung ngagunakeun kosakata anu tepat.
Artikel ieu bakal ngabahas sababaraha conto soal isian dina mata pelajaran Basa Sunda pikeun siswa kelas 6 semester 1. Tujuanna nyaéta pikeun mapag siswa jeung rupa-rupa téma anu biasana dibahas dina semester kahiji, sarta ngabantu para guru dina nyiapkeun bahan evaluasi anu variatif jeung ngajénan. Urang bakal ngulik sababaraha widang, saperti naskah drama, paguneman, biografi tokoh, nepi ka kawih/sisindiran, anu sadayana mangrupa bagian penting tina kurikulum Basa Sunda kelas 6.
Pentingna Soal Isian dina Evaluasi Basa Sunda
Sateuacan urang lebet kana conto soal, mangga urang péhàyà heula naon sababna soal isian téh penting dina evaluasi basa Sunda.
- Ngukur Pamahaman Konteks: Soal isian seringkali nyandak sabagian tina hiji téks (naskah drama, paguneman, carita) teras dipasihan kekosongan anu kudu dieusi ku siswa. Ieu ngabantuan guru ningali sabaraha jauh siswa ngartos kana alur carita, tokoh-tokohna, sarta makna anu tersirat dina hiji wacana.
- Ngasah Kosakata: Pikeun ngeusi kekosongan, siswa kudu apal kana kecap-kecap anu pas jeung merenah dina kalimah. Ieu mangrupakeun cara anu éféktif pikeun ngalatih kosakata basa Sunda, kaasup istilah-istilah husus anu aya dina wacana.
- Ngalatih Pamikiran Logis: Sababaraha soal isian merlukeun siswa pikeun mikir sacara logis, ngahubungkeun informasi saméméhna jeung informasi anu diperyogikeun pikeun ngeusi kekosongan.
- Ngabiasakeun Diri jeung Struktur Kalimah: Kalayan ngisi kekosongan, siswa sacara teu langsung diajar ngeunaan struktur kalimah basa Sunda anu bener, kumaha ngajajarkeun kecap-kecap sangkan ngabentuk kalimah anu runtut jeung bener.
- Ngagambarkeun Eusi Téks: Dina sababaraha kasus, soal isian tiasa ngajak siswa pikeun ngagambarkeun eusi hiji téks dina bentuk anu leuwih singget atawa dina kecap-kecap sorangan, anu nunjukkeun pamahaman anu leuwih jero.
Conto Soal Isian Basa Sunda Kelas 6 Semester 1
Urang mimitian ku conto soal anu patali jeung téma-tema anu biasana dipelajari di kelas 6 semester 1.
Bagian 1: Naskah Drama
Dina semester 1, siswa kelas 6 biasana diajar ngeunaan struktur naskah drama, tokoh, dialog, jeung amanat anu aya di jerona. Soal isian dina bagian ieu tiasa nguji pamahaman siswa kana hal-hal kasebat.
Wacana di handap ieu pikeun ngajawab soal nomor 1 nepi ka 3.
(Adegan: Di buruan imah, aya dua budak keur ngobrol. Budak kahiji ngaranna Udin, budak kadua ngaranna Euis.)
Udin: “Euis, naha bet mani rarasaan ku teu éndah poé ieu téh?”
Euis: “Naon sababna Udin? Biasana mah unggal poé ogé riang gembira.”
Udin: “Ieu téh, kamari abdi ningali pun biang keur nalangsa. Teras pun bapa ngajelaskeun yén urang téh keur kasusah ku matéri.”
Euis: “Oh, kitu. Ulah sedih atuh Udin. Urang saréréa ogé kungsi ngalaman kasusah. Cik, naon nu bisa ku abdi bantu?”
Udin: “Nuhun pisan, Euis. Kapalay mah abdi téh hayang milu ngabantosan pun biang sareng pun bapa. Tapi teu tiasa.”
Euis: “Kapan tiasa mah, Udin. Urang téh hirup kudu silih tulungan. Cik, naon nu tos dilakukeun ku anjeun pikeun ngabantos?”
Udin: “Saurna abdi kedah diajar anu rajin supados engké tiasa janten jalmi nu gunemah. Teras, abdi ogé ayeuna parantos nyobian ngabantosan sasapu di imah.”
Euis: “Alus pisan! Eta téh parantos kalebet ngabantos namina. Ngan, aya deui nu langkung saé, nyaéta ku cara ngalakukeun pagawean anu sanésna, sapertos…” (Euis ngajelaskeun sababaraha saran)
Soal Isian:
-
Dina adegan drama di luhur, Udin ngarasa rarasaan ku teu éndah téh alatan manéhna ningali pun biang keur ____ jeung pun bapa ngajelaskeun yén kulawargana keur kasusah ku matéri.
Jawaban: nalangsa -
Euis mapag Udin sangkan teu sedih, manéhna ngélingan yén hirup kudu silih ____.
Jawaban: tulungan -
Saran anu dipasihkeun ku Euis ka Udin, salian ti diajar rajin jeung ngabantosan sasapu, nyaéta siswa kelas 6 téh bisa ngalakukeun pagawean séjénna, saperti ____ atawa ____.
Jawaban: (Conto jawaban nu mungkin: ngarawatan tatangkalan, ngumbah paranti tuang, ngabantos ngala sangu, jsb. Guru tiasa nangtoskeun sababaraha jawaban anu dianggap leres.)
Bagian 2: Paguneman (Dialog)
Paguneman dina basa Sunda ngawengku tatakrama, pilihan kecap, jeung struktur omongan anu merenah.
Wacana di handap ieu pikeun ngajawab soal nomor 4 nepi ka 6.
(Di pasar, Bapa Dadan keur nawar sayuran ka Ibu Juju, padagang.)
Bapa Dadan: “Bu, ieu téh aci genep rébu kanggo sayurna?”
Ibu Juju: “Wah, Pa, teu tiasa. Saurna mah ayeuna mah rada awis, genep rébu lima ratus nya, Pa.”
Bapa Dadan: “Ari kitu mah teu acan tiasa, Bu. Cik weh lima rébu tilu ratus waé, da saurna tos tiasa dicandak ku urang mah.”
Ibu Juju: “Ah, Pa Dadan mah sok asa-asa waé. Nya atuh, ku abdi dipasihan lima rébu opat ratus waé, tos lungsur saeutik.”
Bapa Dadan: “Mangga, Bu. Hatur nuhun. Ieu artosna.” (Bapa Dadan mayar)
Ibu Juju: “Nuhun, Pa. Mangga diantos deui.”
Soal Isian:
-
Dina paguneman di luhur, Bapa Dadan keur ngalakukeun kagiatan ____ jeung Ibu Juju, padagang sayur.
Jawaban: nawar -
Nalika Ibu Juju ngajual sayurna, harga anu ditampi ku Bapa Dadan saatos sababaraha kali nawar nyaéta ____ rupiah.
Jawaban: lima rébu opat ratus (5.400) -
Dina paguneman basa Sunda, lamun urang nyarita ka jalma anu leuwih kolot atawa anu dipihormat, biasana ngagunakeun basa ____ atawa basa ____.
Jawaban: lemes / hormat
Bagian 3: Biografi Tokoh Lokal/Nasional
Mempelajari biografi tokoh penting di Tatar Sunda atawa tokoh nasional anu patali jeung budaya Sunda tiasa ngajantenkeun siswa leuwih wanoh kana sajarah jeung inohong-inohong anu inspiratif.
Wacana di handap ieu pikeun ngajawab soal nomor 7 nepi ka 9.
Raden Ajeng Kartini téh salah sahiji pahlawan nasional awéwé anu kawéntar di Indonésia. Anjeunna lahir di Jepara, Jawa Tengah, dina tanggal 21 April 1879. Kartini kaceluk ku idé-idé na anu majeng ngeunaan pendidikan pikeun awéwé. Anjeunna yakin yén awéwé ogé kudu meunang kasempetan anu sarua dina widang pendidikan, saperti lalaki. Sanajan hirupna pondok, jasa-jasa Kartini teu tiasa dipupus. Surat-suratna anu dikumpulkeun teras dijilid dina hiji buku kalayan judul “Habis Gelap Terbitlah Terang” mangrupakeun sumber inspirasi anu hébat. Poé lahirna, 21 April, ayeuna diperéngat salaku Poé Kartini di sakuliah Indonésia.
Soal Isian:
-
Raden Ajeng Kartini téh dipikawanoh minangka salah sahiji ____ nasional awéwé di Indonésia.
Jawaban: pahlawan -
Kartini kaceluk ku ____ na anu majeng ngeunaan pendidikan pikeun awéwé.
Jawaban: idé-idé -
Surat-surat Kartini anu dikumpulkeun teras dijilid dina hiji buku kalayan judul “Habis Gelap Terbitlah Terang” mangrupakeun sumber ____ anu hébat.
Jawaban: inspirasi
Bagian 4: Kawih/Sisindiran
Kawih jeung sisindiran mangrupakeun bagian anu teu bisa dipisahkeun tina sastra Sunda. Soal isian dina widang ieu biasana nguji pamahaman siswa kana makna, pola, atawa kecap-kecap anu dipaké dina kawih/sisindiran.
Wacana di handap ieu pikeun ngajawab soal nomor 10 nepi ka 12.
Sisindiran (Papantunan):
Cikur beukah di ____,
Cai na cur-curan ka handap.
Lamun anjeun daék ____,
Moal teu pisan urang kapanggih.
Soal Isian:
-
Dina baris kahiji sisindiran di luhur, kecap anu merenah pikeun ngeusian kekosongan nyaéta ____.
Jawaban: handaruan (atawa kecap séjén anu sarua hartina dina konteks basa Sunda, misalna taneuh) -
Dina baris katilu sisindiran di luhur, kekosongan dieusian ku kecap ____.
Jawaban: béda (atawa sarua, gumantung kana interpretasi nu umum dina sisindiran nu patali) -
Sisindiran di luhur téh kaasup kana jinis ____, sabab eusina ngeunaan papatah atawa nasehat.
Jawaban: papantunan
Bagian 5: Palapalan Basa Sunda (Paguneman jeung Tatakrama)
Ieu bagian penting pisan pikeun ngajarkeun kumaha cara ngagunakeun basa Sunda sacara sopan jeung merenah dina sababaraha kaayaan.
Soal Isian:
-
Lamun urang rék datang ka imah babaturan, biasana urang kudu nepungan heula ____ atawa indung bapana.
Jawaban: nu gaduh bumi (atawa kolotna) -
Nalika nampi bingkisan ti batur, kecap anu biasana diucapkeun ku urang téh nyaéta “____ pisan” atawa “hatur nuhun pisan”.
Jawaban: mangga (ieu leuwih ka arah "sami-sami", tapi dina konteks narima barang, "mangga" teu pati merenah. Jawaban anu leuwih pas nyaéta hatur nuhun sorangan atawa ampun nuhun lamun rada éra/bungah teuing). Guru bisa ngarujuk kana kecap pamungkas dina soal.Revisi soal 14 pikeun leuwih jelas:
Lamun urang nampi bingkisan ti batur, sabada ngucapkeun "hatur nuhun", urang biasana nambahan ku kecap ____ pikeun nganyatakeun rasa bungah atawa éra.
Jawaban: ampun (atawa "sami-sami" lamun bingkisan dibales) -
Lamun urang teu ngarti kana hiji omongan atawa pedaran, urang bisa nanya ku cara ngagunakeun kalimah, “Punten, Pa/Bu/Ua, abdi ____ kana kateranganana.”
Jawaban: teu ngartos
Bagian 6: Ngaran Tempat/Objek dina Basa Sunda
Kelas 6 semester 1 biasana ngawengku pangaweruh ngeunaan lingkungan sabudeureun, kaasup ngaran-ngaran tempat dina basa Sunda.
Soal Isian:
-
Lembur atawa désa dina basa Sunda téh disebut ogé ____.
Jawaban: kampung -
Tugu anu dijieun pikeun nginget-nginget hiji kajadian penting disebutna ____.
Jawaban: monumen -
Tempat anu biasana dipaké pikeun ngalaksanakeun ibadah agama Islam nyaéta ____.
Jawaban: masjid
Bagian 7: Tata Basa jeung Éjahan Basa Sunda
Sanajan fokusna kana isian, sababaraha soal bisa nguji pamahaman dasar ngeunaan éjahan atawa struktur tata basa.
Soal Isian:
-
Huruf "é" dina basa Sunda dibaca saperti haruf "e" dina kecap ____.
Jawaban: keju (atawa kecap séjén anu ngandung é pekat) -
Dina ngarangkai kalimah, urang kudu merhatikeun urutan kecap sangkan jadi kalimah anu ____ jeung ____.
Jawaban: runtut, bener (atawa merenah, kaharti)
Panutup
Conto soal isian anu dipidangkeun di luhur ngan ukur sabagian leutik tina rupa-rupa kamungkinan soal anu bisa dijieun. Intina mah, soal isian téh mangrupakeun alat anu éféktif pikeun ngukur pangaweruh siswa dina ngagunakeun basa Sunda sacara leres, merenah, jeung ngartos kana eusi tina hiji wacana.
Para guru tiasa ngembangkeun soal-soal ieu ku cara ngarobah téma, nambahan tingkat kasusah, atawa ngagabungkeun sababaraha aspék dina hiji soal. Nu penting mah, urang terus ngajurung generasi ngora pikeun mikacinta jeung mikawanoh basa indungna, basa Sunda, ku cara pangajaran anu variatif jeung pikaresepeun. Kalayan latihan anu teratur, tangtos waé siswa kelas 6 bakal beuki wanoh jeung terampil dina ngagunakeun basa Sunda.
Sugan artikel ieu tiasa ngabantos ka sadayana, utamina para guru jeung siswa dina ngadeudeul pangajaran basa Sunda. Hatur nuhun.
